Dla przyszłości ludzkości: polityka klimatyczna z użyciem energii jądrowej

List otwarty do odpowiedzialnych decydentów w Niemczech i w Belgii

Piszemy ten list otwarty z głęboką troską o przyszłe pokolenia oraz o cały świat przyrody. Spalając paliwa kopalne i emitując gazy cieplarniane powodujemy globalne ocieplenie, zakwaszamy morza i zagrażamy obszarom przybrzeżnym podnosząc poziom oceanów. Konsekwencje mogą być daleko idące, samonapędzające się i potencjalnie nieodwracalne. Jesteśmy przekonani, że możemy uniknąć najgorszych zagrożeń i zapewnić lepszą przyszłość dzięki nauce oraz mądremu wykorzystaniu wszystkich środków, które mamy do dyspozycji.

Aby utrzymać zmiany klimatu w rozsądnych granicach, musimy odejść od spalania paliw kopalnych tak szybko, jak to tylko możliwe. Co najmniej od czasu przedstawienia przez naukowców amerykańskich Raportu Charneya z 1979 [1] wiedzieliśmy, że podwojenie stężenia dwutlenku węgla w atmosferze doprowadzi do globalnego ocieplenia na poziomie 1,5°C - 4,5°C. Wiedzieliśmy również od wielu dekad, że paliwa kopalne zatruwając powietrze powodują dziesiątki tysięcy zgonów. Jednak ówczesne ruchy ochrony środowiska praktycznie nie protestowały przeciwko elektrowniom węglowym tylko przeciwko elektrowniom jądrowym, postrzegając je jako niemożliwe do zaakceptowania zagrożenie dla ludzkości i dla planety.

Ta ocena okazała się tragicznym błędem. Energia jądrowa jest jednym z najbezpieczniejszych głównych źródeł energii po uwzględnieniu pełnego cyklu życia, być może nawet najbezpieczniejszym w ogóle [2,3]. Drastycznie więcej ludzi zginęło przedwcześnie w wyniku normalnej eksploatacji energetyki opartej o paliwa kopalne niż w wyniku wypadków jądrowych. A ponieważ w odpowiedzi na lęki przed energią jądrową rządy zamykały elektrownie jądrowe i zwykle zastępowały je elektrowniami na paliwa kopalne, ruch antyjądrowy spowodował dużo więcej szkód dla ludzi i dla środowiska, niż im zapobiegł.

To dotyczy również Belgii i Niemiec. W samych Niemczech w latach od 1971-2009 energia jądrowa zapobiegła od 29 tys. do 470 tys. przedwczesnych zgonów spowodowanych przez zanieczyszczenia powietrza [4]. Jednak dziś rządy zamykają elektrownie jądrowe przed czasem, nadal eksploatując elektrownie na paliwa kopalne, a nawet planując budowę nowych. Uważamy to za etycznie niedopuszczalne.

Elektrownie jądrowe nadal wytwarzają około jednej czwartej niskoemisyjnej elektryczności w Niemczech oraz około trzech czwartych w Belgii. Mimo tego rządy Niemiec i Belgii planują całkowite wyłączenie wszystkich elektrowni jądrowych, w Niemczech do 2022, w Belgii do 2025. Decyzja ta została podjęta, mimo że eksploatacja elektrowni jądrowych jest całkowicie kompatybilna z dalszą budową elektrowni wiatrowych i słonecznych i zapewnia niezawodną podstawę systemu energetycznego, niezależną od pogody i pory dnia. Badania naukowe pokazują, że aby zwiększyć szanse udanej dekarbonizacji energetyki należy oprzeć ją nie tylko o wiatr i słońce, ale również o źródło zasilania niezależne od pogody i pory dnia. Jedynym takim źródłem zapewniającym zeroemisyjną energię jest energetyka jądrowa [5].

Zarówno Belgia jak i Niemcy zaplanowały budowę nowych elektrowni na paliwa kopalne – a dokładniej, nowych elektrowni gazowych. Wprawdzie w porównaniu z elektrowniami spalającym węgiel ich emisje są o połowę niższe, ale budowa dodatkowych elektrowni na paliwa kopalne spowoduje, że całkowita dekarbonizacja naszego systemu energetycznego do połowy wieku będzie wysoce nieprawdopodobna. A jest ona potrzebna do osiągnięcia klimatycznych celów 1,5°C lub 2°C.

Uważamy, że pilny charakter kryzysu klimatycznego jest wystarczającym powodem do odejścia od procesu zamykania elektrowni jądrowych. My, niżej podpisani zwracamy się do decydentów politycznych w Belgii i Niemczech o:

1. wyznaczenie jako celu energetyki o zerowych lub negatywnych emisjach CO2 zamiast celu 100% odnawialnych źródeł energii,
2. zawieszenie zaplanowanych przedwczesnych wyłączeń elektrowni jądrowych tak długo, jak działają elektrownie spalające paliwa kopalne,
3. polityczne wspieranie niezbędnej rozbudowy energetyki jądrowej w Unii Europejskiej zamiast blokowania tego procesu,
4. niebudowanie żadnych nowych elektrowni na paliwa kopalne oraz uwzględnienie opcji budowy nowych elektrowni jądrowych przy zastępowaniu wyłączanych elektrowni na paliwa kopalne.

Zwracamy się do rządu federalnego Niemiec o zawieszenie likwidacji elektrowni jądrowej w Philippsburgu zaplanowanej na koniec niniejszego roku i wyłączenie zamiast tego elektrowni węglowych. To nie tylko zapobiegnie możliwym do uniknięcia zgonom powodowanym przez zanieczyszczenie powietrza [6], ale również pozwoli nam zbliżyć się do celów redukcji emisji. Tak długo, jak pracują elektrownie na paliwa kopalne, odstawianie działających elektrowni jądrowych mających relatywnie niskie koszty eksploatacyjne i zerowe emisje jest nieodpowiedzialne.

Dzięki dobrej polityce klimatycznej możemy zmienić przyszłość cywilizacji ludzkiej na lepsze – nawet teraz, natychmiast – przez szybsze zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza. Aby osiągnąć ten cel, musimy wyzwolić się z nieuzasadnionych, tradycyjnych ograniczeń i zacząć działać wspólnie, wykorzystując wszystkie dostępne środki, w tym energię jądrową.

Początkowi sygnatariusze

Dr Maarten Boudry, filozof nauki, Uniwersytet w Gandawie, Belgia

Dr hab. Simon Friederich, filozof nauki, Uniwersytet w Groningen, Belgia, zarząd Ökomoderne e.V.

Kirsty Gogan, CEO Energy for Humanity

Prof. dr James Hansen, klimatolog, Uniwersytet Columbia

Prof. dr hab. Rafaela Hillerbrand, filozofka nauki i etyczka technologii, Karlsruher Institut für Technologie

Mark Lynas, autor i działacz na rzecz ochrony przyrody

Iida Ruishalme, biolożka, blogerka Thoughtscapism.com, członkini ruchu Mothers for Nuclear

Amardeo Sarma, inżynier elektryk i jeden z liderów globalnego ruchu sceptyków/racjonalistów

Dr Anna Veronika Wendland, Historian for Eastern Europe and Science & Technology Studies, Herder Institute for East Central European History - Institute of the Leibniz Association, Marburg, Germany

Początkowi sygnatariusze działali samodzielnie, jako osoby prywatne, nie działając w imieniu organizacji, w których pracują zawodowo lub w ramach wolontariatu. To samo dotyczy wszystkich osób dołączających do niniejszego apelu.

Osoby wspierające i sygnatariusze

Michael Shellenberger, autor, współzałożyciel Breakthrough Institute, założyciel Environmental Progress, umieszczony na liście Heros of the Environment magazynu Times, Kalifornia, USA.

Jef Van Gils, nauczyciel nauki z Gandawy, Beglia

Prof. dr Ruud Koopmans, socjolog z Berlina, Niemcy, badacz ruchów społecznych, np. sprzeciwiających się energii jądrowej

Ludger Wess, autor, Niemcy

Didrik Thijssen, inżynier budownictwa, Overijse, Belgia

Julie Wornan, aktywistka klimatyczna, autorka książki o klimacie dla dzieci, Francja

Fabienne Sandkühler, Wiceprzewodnicząca., Partei der Humanisten, Niemcy

Literatura

[1] Charney, J. G. et al. (1979), Carbon Dioxide and Climate, A Scientific Assessment (Dwutlenek węgla i klimat, ocena naukowa). Raport grupy badawczej ds. dwutlenku węgla i klimatu dla Panelu Badań Klimatycznych, Zgromadzenie ds. nauk fizycznych i matematycznych, Narodowa Rada Badań Naukowych (National Research) Council.

[2] Anderson, K. et al. (2013), A Review of Research Relevant to New Build Nuclear Power Plants in the UK (Przegląd badań związanych z budową nowych elektrowni jądrowych w Wielkiej Brytanii) (zamówione przez Friends of the Earth UK). Tyndall Centre, Uniwersytet Manchester, https://www.foe.co.uk/sites/default/files/downloads/tyndall_evidence.pdf.

[3] Markandya, A. oraz Wilkinson, P. (2007), Electricity generation and health (Wytwarzanie elektryczności a zdrowie). The Lancet, 370(9591), 979-990.

[4] Kharecha, P.A. oraz J. E. Hansen (2013), Prevented mortality and greenhouse gas emissions from historical and projected nuclear power (Zapobieganie umieralności i emisjom gazów cieplarnianych przez historyczne i projektowane elektrownie jądrowe). Environmental Science and Technology, 47, 4889-4895.

[5] Jenkins, J. D., M. Luke oraz S. Thernstrom, (2018), Getting to zero carbon emissions in the electric power sector (Uzyskanie zerowych emisji węgla w sektorze energetyki). Joule, 2(12), 2498-2510.

[6] Lelieveld, J. et al. (2019), Cardiovascular disease burden from ambient air pollution in Europe reassessed using novel hazard ratio functions (Ponowna ocena obciążenia chorobami układu krążenia wynikającymi z zanieczyszczenia powietrza w Europie przy użyciu nowych funkcji współczynnika zagrożenia). European Heart Journal (2019) 0, 1–7.

Petycję można podpisać tutaj.

Aby skontaktować się z inicjatorami otwartego listu, lub aby dopisać się jako osoba wspierająca i sygnatariusz na niniejszej stronie WWW, należy skorzystać z formularza kontaktowego poniżej.